Ötzi

Als we eindelijk de hoek omkruipen durf ik mijn enthousiasme pas vol toe te laten. Het gaat nu zeker te weten lukken. Binnen 30-35 minuten…., want de rij voor de beroemdste mummie van de wereld houdt er een bescheiden tempo op na. Nieuwsgierigheid tintelt mijn hart. 

Op weg naar Zuid-Tirol leest Frieda een appje van haar broer. Iets met Ötzi, wel eens van gehoord? Ja dus. De impact van haar woorden zijn voelbaar, want ik dacht dat hij in Oostenrijk woonde. “Archeologisch museum in Bolzano, morgen open en kost 13 euro “, zij weet als geen ander hoe belangrijk wetenschap en oude dingen voor me zijn. Ook al heeft ze soms geen flauw idee waarom precies. Maar ze twijfelt geen seconde, ook omdat het Universum ons trakteert op Een Regendag. Museum, check, prima. 

De regent rammelt me al vroeg wakker. Ons wonderschone uitzicht van gisteravond is geheel door witte mist aan het zicht onttrokken. Ik pak alles wat tegen regen kan bij elkaar in een rugzakje, inclusief een boterham met kaas voor onderweg. Want vandaag pakken we het OV. Gratis bij ons appartement en parkeren lijkt op voorhand geen genoegen in Bolzano. De bus blijkt dat bij nader inzien ook niet. Een of ander treintje blijkt niet te rijden dus zet men bussen in. Net als de NS. Letterlijk. Dus te weinig, te vol en vooral vanaf een plek waar elk ander alternatief ontbreekt. In de regen – moessonregen – zakt de moed mij langzaam in de waterdichte bergschoenen. Bijna pakken we de bus terug naar huis. 

Bus nummer zes opent de deuren, ondanks propvol, wél en laat ons dampend in het gangpad meeliften naar de plek waar Ötzi rustig op me wacht. Na twee uur OoooVeee-en hebben we de 30 km afgelegd die ons onderkomen van Bolzano scheiden. Het regent gelukkig nog steeds, zodat we niet in de verleiding komen onze plannen te veranderen. Dat doet De Rij wel voor ons, want er staan een slordige honderd gegadigden keurig opgesteld tot ver om de hoek, om de man van ijs te aanschouwen. Ik haal opgelucht adem in de wetenschap dat de wereld nog steeds oog heeft voor wat er echt toe doet. Het stopt met regenen.

In de rij lees ik me in voor zover nodig, want lezen over hem deed ik al veel. Dus haal ik ondertussen wat te eten en muggenspul voor de jeukende bulten die ik aan een hor-loze nacht overhield. Na een kleine twee uur wachten beklimmen we eindelijk de marmeren trappen naar zijn rustplaats.  Hij ligt glanzend bevroren in zijn koelcel. Door het kleine raampje – weer een rij – kijken we samen lang naar zijn platte lijf. Zijn linkerarm vreemd over zijn borst gekruist. Heel bijzonder hoe zo’n bruine, platte mummie zoveel mensen kan boeien. Dat zit hem niet de aanblik, dat zit hem in Het Verhaal. 

En dat is waar dit museum zich in onderscheid van anderen. Wetenschappers hebben elk detail van zijn lichaam, ziektes, zijn dood, kleding, uitrusting en vindplaats onderzocht. Al die gegevens zijn niet alleen opgeschreven en gearchiveerd, maar ook omgezet in beelden, verhalen én in een levensechte replica van Ötzi. Natuurlijk zijn het twee broers uit Arnhem, waar anders vandaan, die de man van ijs na 5300 jaar een gezicht en lijf hebben gegeven. Ik blijf lang bij hem staan. Hij is kleiner dan ik, wat slanker ook, maar net als ik is hij gekleed in weerbestendige kleding met buideltasje en verdraagt bij melk slecht. Hij vertelt het verhaal van het leven vóór Stonehenge en piramides. Van de allerlaatste jaren van de steentijd. Vlak voordat de mensheid losging met koper, brons, ijzer en landbouw. Zeg maar vlak voordat de ellende begon. 

Elke vezel van zijn kleding is tentoongesteld. Zijn broekspijpen, zijn schoenen, zijn buideltasje, zelfs zijn onderbroek ligt breed uitgespreid in de vitrine. Ik vraag me af wat zijn moeder daarvan zou vinden. Dat hij een vuurstenen zakmes, antibacteriële paddenstoelen en tondelzwam bij zich had lijkt gebruikelijk. Maar zijn bronzen bijl en drukpen stellen archeologen jarenlang voor een raadsel. Kopererts was in de verste verte niet te krijgen rond zijn vindplaats en een drukpen was domweg nooit eerder gevonden. Grote delen van zijn leven blijven een mysterie, net als zijn dood. Hij werd vermoord, maar door wie, waarom en hoe precies? Ondanks alle verzamelde feiten is Ötzi een verhaal met een open einde. Zelfs Frieda luistert ademloos naar haar audiotour.

Omdat onze OV-pas daar ook geldig is, pakken we de kabelbaan naar hoog de berg op. Het uitzicht op de omringende bergen is zo prachtig dat we er blijven eten. En dan te bedenken dat ik bijna de bus terug naar huis had gepakt. Wie doorzet, zal Ötzi zien

Geschreven met dank aan mijn zwager