Met een glaasje ijskoud flessenwater aanschouw ik ze. Hoog op de ladder met klimgordel om klemmen ze de palmboomstam tussen de benen. Met een grote machete hakken ze behendig links en rechts tot grote palmbladeren hard suizend naast het azuurblauwe zwembad ter aarde pletteren. Ik besluit dat ik het beste even kan gaan hardlopen. Zwemmen komt later wel, als het tropisch snoeiwerk is gedaan.

Ze praat luid en veel, de conducteur probeert haar geduldig iets uit te leggen. Net voordat ik oogrollend een hoorbare zucht wil uitbrengen, wegens wéér zo'n regelontrouwe treinreiziger, hoor ik de verwarring in haar stem. Ik kijk naar rechts en zie hoe de conducteur naast haar is gaan zitten om haar uit te leggen hoe ze met de app een kaartje kan kopen om een boete te ontlopen. Ik hoor haar ontreddering. Tot Hij op staat, een lange slungelige puber. "Maar ik kan dat wel voor u doen."

Met krullend haar van de regen staat ze te stralen voor het enorme groene stadion. Iets met voetbal. We zijn vrijwel de enigen op een plek waar bijna 70.000 mensen in passen. Het asfalt van de parkeerplaats staat vol plassen, de wind waait guur, het regent grijze miezer. Ik voel de tinteling van een magische plek.

Terwijl Frieda, tegen alle verwachtingen in, geniet van een groot glas lauw bier zonder schuim, kijk ik om me heen. Het is weer zo'n plek, die er heel gewoon uit ziet, maar dat niet is. Gewoon om de hoek van ons hotel. Hier werd een slordige 1,5 eeuw geleden Arthur Conan Doyle geboren, het brein achter de verhalen van Sherlock Holmes.

Pas als ik aan het witte touwtje frummel, dat in een keurig strikje om de blauwe stapel documenten zit, merk ik hoe spannend dit voor me is. Ik leg de geslepen potloden naast me nog een keer recht en haal diep adem voor ik zijn dossier open klap. Ik voel aan het vergeelde papier, blader door de oude documenten vol getypte, gotische en handgeschreven tekst. Mijn blik blijft hangen op zijn foto. Dit is het dossier van mijn opa. In het Centraal Archief Bijzondere Rechtsvervolging.

Ik weet niet of je hem kent. Die strook aan zee. Misschien heb je erover gehoord. Over de verschrikkelijke, mensonterende leefomstandigheden. Al tijden leven er veel te veel mensen op een piepklein stukje grond. Zoveel dat men zelfs een ondergronds tunnelsysteem is gaan bouwen. Ongedierte tiert er welig, mensen sterven door systematisch gebrek aan gezondheidszorg en niemand is er veilig. Ik bezocht deze strook een paar keer en heb het met eigen ogen gezien. Hier is niet te leven.

Geheel verfrommeld opent mijn rij-instructeur op blote voeten de voordeur. “Feestje gehad?”, informeer ik zorgzaam voor ons beiden. Vandaag leer ik hoe met aanhanger achteruit in te parkeren, straatje te keren en onoverzichtelijke, Amsterdamse kruisingen over te steken zonder de boel te blokkeren of fatbikes te raken. Alvorens er ook nog examen in te doen. Tenminste dat hoop ik, want mijn instructeur, van wie ik deze kunde ga leren, ziet er belabberd uit. Net als zijn keuken. Ik haal adem, vraag om een doekje voor de tafel en neem de theorie nog even door terwijl hij zich opfrist. Ik voel aan alles dat dat dit een heerlijke dag gaat worden.

Net als ik al mijn winterkleding aan heb getrokken voor een loopje door de zoveelste novemberhagelstorm, krijg ik zijn appje. Er lukt iets heel erg niet, iets met zijn huiswerk, op zijn computer. Hij stuurt een schermprint met rode tekst mee. Ik twijfel kort, buienradar belooft het komende half uur slechts matige hagel en maar een beetje regen. Maar hij vraagt me zelden om hulp, alleen als hij het echt nodig heeft. Dus bel ik aan bij het huis naast het mijne. Mijn buurman opent met verhit, rood hoofd en verzucht “Probleem met die bailaag”. 

Als ze de rijbak binnentreedt, voel ik ontroering. Met kaarsrechte rug schrijdt ze op haar witte pony door het midden van de ruimte op ons af. Met haar smetteloos witte broek, koningsblauwe jas, zijden strikdas, witte handschoenen en glimmende laarzen ziet ze er fantastisch uit. Ze straalt rust en zelfvertrouwen uit. Dat piepjonge mensje op dat grote paard. Vandaag rijdt mijn nichtje haar eerste wedstrijd.

“Jaaaaaaaa! Gelukt!”, trilt mijn telefoon me laat op de avond toe. Zelfs op 100 km afstand hoor ik tussen de regels door hoe dol enthousiast ze is. Even later volgen foto’s waarop mijn echtgenote met grijns van oor tot oor en lichte spanning naast haar idool staat. Haar padelracket met felbegeerde handtekening in de hand. Het is haar meer dan gegund. Ze heeft er vannacht speciaal heel slecht van geslapen.

Of dat ik eigenlijk ook mijn traktorrijbewijs heb? Hij vraagt het me, terwijl we de grote John Deere trekker met hogedrukreiniger weer enigzins toonbaar proberen te maken. Mijn broer tilt de happer op, zodat ik bij de onderkant kan. Grote hompen klei plonzen in de plassen. Ik peins over mijn rijvaardigheidsbewijs, zou best kunnen. De traktor glimt frisgroen als we gaan eten.

"Ik heb het warm en koud tegelijk", rilt ze met rode, warme wangen. In de harde, ijskoude tegenwind op de dijk pakt ze al hollend mijn hand vast. Met smeltend hart hou ik haar met mijn grote lijf zorgvuldig uit de wind, zodat ze door kan rennen, kan uitvinden waar haar grenzen liggen en kracht kan opbouwen voor wat voor haar ligt. Het leven.