Gewoontes

Zorgvuldig tilt de schoonmaker één voor één de vuilniszakken uit de afvalbak. Eentje met papier, eentje met plastic, eentje met overig afval. Netjes stopt hij ze gezamenlijk in één grote zak. Ik stoot Frieda in haar zij als ze verontwaardigd opmerkt dat afval scheiden op deze manier weinig zin heeft. Gerustgesteld door de toezegging dat ik er wel een blogje over schrijf, laat ze zich weer meevoeren door spannende verhalen over Ajax in haar voetbalblaadje.

Persoonlijk zou ik deze stap in mijn bedrijfsproces iets minder publiek uitvoeren. In lounge 4 op Schiphol kijken honderden mensen mee hoe hun koffiebekertje toch met de plastic flesjes wordt afgevoerd. Wellicht is juist vandaag de gescheiden-afval-vuilniswagen stuk, is Schiphol overmand door vakantiedrukte of zoekt de afvalophaalmeneer straks al het vuil weer uit, maar ik zou dit probleem toch echt iets geniepiger oplossen. Coach J. zou droog opmerken dat daar dus iets van lading op ligt...

Mijn geniep duidt op afvalschaamte of gewoon schaamte om iets niet zo duurzaams te doen. Mijn pragmatische karakter compenseert gelukkig soepel mijn rechtlijnige principes waardoor mijn schaamte tot een lichte vorm beperkt blijft. Vliegreisje, af en toe een visje eten, een keertje met de auto, een synthetisch t-shirtje, gesneden groenten in plastic verpakt en als ik het echt breed laat hangen: een wasje op 60 graden. Wat vroeger vanzelfsprekend was, is nu altijd een bewuste stap. Mijn wereld is niet meer dezelfde.

Soms kost het me nul moeite. Ik ben dol op bewegen, gezond en onbewerkt eten, op eenvoud, water drinken, en totaal niet op nieuwe spullen of vlees. Maar de hoeveelheid plastic afval die ik produceer terugbrengen, betekent breken met meer ingesleten gewoontes dan ik dacht te hebben. Langzaam begin ik te wennen aan altijd een tasje op zak, groenten en fruit in van die herbruikbare zakjes die verwarrend veel op BH-waszakjes lijken… en met eigen koelkastdoosjes naar de afhaalsushi.

CO2-schaamteloos sla ik het aanbod om voor tien eurocent de CO2-uitstoot op mijn zojuist getankte benzine te compenseren. Als het zo makkelijk was dan hadden we ons vocabulair niet uit hoeven breiden met woorden als plasticsoep en vliegschaamte. Nee, dat compenseer ik zelf wel. Duurzaam verantwoordelijk handelen, een nieuwe vaardigheid van de wereldburger. Het zit eraan te komen zodra die intellectuele arrogantie eraf is. Nog even door de schaamte heen, het oordeel over anderen en onszelf eraf. Zodat we het er gewoon over kunnen hebben. Over hoe je dat nou eigenlijk doet, lekker leven, je eigen keuzes maken en toch recht doen aan de rest van de planeet. Zonder meteen richting elkaars auto, vliegreis of biefstuk te wijzen.

Schiphol is duidelijk een stap verder in dit proces dan ik, want even verderop staat diezelfde meneer weer open en bloot alle soorten afval in één zak te proppen. Opstandig besluit ik mijn afval lekker bij me te houden tot ik me realiseer dat ik geen afval heb. Mijn drinkfles vul ik opnieuw, het zakje van mijn meegebrachte boterhammen is van het herbruikbare soort en onze koffie drinken we uit een echt kopje van aardewerk. Mijn gewoontes veranderen langzaam, nu mijn geweten nog.

Geschreven in eerlijkheid